Diabetes mellitus, ook bekend als diabetes, is een stofwisselingsziekte die wordt gekenmerkt door een hoog gehalte aan suiker (glucose) in het bloed. In 2022 hadden wereldwijd 487 miljoen mensen diabetes.
Diabetes ontstaat wanneer:
- de alvleesklier onvoldoende of geen insuline produceert,
- wanneer de cellen in je lichaam niet in staat zijn om goed te reageren op de insuline dat wordt geproduceerd.
Er zijn verschillende soorten diabetes, met verschillende oorzaken en vaak ook een eigen behandeling. De drie bekendste soorten zijn:
- Diabetes Type 1: Deze aandoening is een auto-immuunziekte: een aandoening die wordt veroorzaakt door een fout in het afweersysteem. De fout heeft tot gevolg dat het afweersysteem de beta-cellen in de alvleesklier die normaal insuline produceren, vernietigd. Dit zorgt ervoor dat er een tekort aan insuline ontstaat. Diabetes type 1 wordt vaak vastgesteld op jonge leeftijd; meestal voor het dertigste levensjaar. Het is mogelijk dat bepaalde virussen, aanleg, een zwak immuunsysteem en een lage vitamine D-spiegel de kans op het krijgen van Diabetes Type 1 vergroten.
- Diabetes Type 2: Deze vorm van diabetes is de meest voorkomende. Wanneer de alvleesklier onvoldoende insuline produceert om je bloedsuikerspiegel te reguleren, of wanneer de cellen niet in staat zijn de insuline goed te gebruiken. Hoe kun je Diabetes type 2 krijgen? Gezondheid, een zwaar lichaamsgewicht, een inactieve levensstijl, ouderdom, polycysteus ovarium syndroom, hoge bloeddruk en een te hoog cholesterolgehalte.
- Zwangerschapsdiabetes: Vrouwen ouder dan 25 en vrouwen van Afro-Amerikaanse, Spaanse, Inheems en Aziatische komaf hebben een hoger risico op het krijgen van zwangerschapsdiabetes. Het komt voor bij circa 2% van alle zwangerschappen. Obesitas kan de kans op zwangerschapsdiabetes verhogen.
In 2014 hadden ongeveer 90 procent van de personen met diabetes Diabetes Type 2, wat neerkomt op 8,3 procent van de volwassen bevolking. Zowel vrouwen als mannen lijden aan Diabetes type 2 in gelijke mate.
Diabetes wordt vaak als een stille moordenaar gezien omdat je de symptomen makkelijk over het hoofd ziet. Meestal hebben mensen niet eens door dat ze diabetes hebben en lijken vroege symptomen heel onschuldig.
Vroege detectie en behandeling kan helpen voorkomen dat ernstige complicaties, zoals hart- en vaatziekten, schade aan de zenuwen, nierschade, schade aan de ogen, schade aan de mond, huid- en zwangerschapsproblemen opduiken.
Lees ook: NuviaLab Sugar Control
Top 10 Diabetes Alarmsignalen
Hier zijn de top 10 vroege alarmsignalen van diabetes die je niet moet negeren.
1. Te vaak urineren
Een van de eerste tekenen van zowel Diabetes Type 1 en 2 is frequent plassen met een abnormaal grote hoeveelheid urine. In medische termen staat dit bekend als polyurie.
Als de bloedsuikerspiegel in je bloed erg hoog is, heeft dat als direct gevolg dat je veel moet plassen. Door het gebrek aan insuline, zijn je nieren niet meer in staat om de ingenomen glucose te filteren.
Het overtollige glucose wordt via de urine uitgescheiden. Hierdoor worden vloeistoffen onttrokken uit je weefsels. Dit leidt tot abnormaal hoge urineproductie.
Een blijvende behoefte om te urineren, vooral in de avonduren, is iets dat je meteen serieus moet nemen. Ga zo snel als mogelijk naar jouw huisarts.
2. Veel dorst en droge mond
Extreme dorst en een droge mond zijn twee van de eerste zichtbare symptomen van diabetes. Als gevolg van frequent urineren zal je lichaam uitgedroogd raken; hierdoor zal je heel dorstig zijn.
Gebruik geen suikerhoudende dranken zoals sap, frisdrank of chocolademelk om deze dorst te lessen. Meer suiker in het lichaam leidt tot meer dorst. De reden hiervoor is een hoge bloedsuikerspiegel. Wordt je dorst veroorzaakt door allergieën, griep, verkoudheid of koorts dan kunnen suikerhoudende dranken wel helpen. Raadpleeg je arts wanneer je vaak dorst hebt en drinkwater je niet meer helpt.
3. Vaker honger
Sommigen hebben de hele tijd honger en dat is een ander teken van diabetes. Wanneer mensen lijden aan diabetes hebben ze vaker honger dan normaal. Hierdoor zullen ze veel meer eten dan nodig. Dit gebeurt omdat het lichaam de glucose in je bloed niet op de juiste manier kan gebruiken.
Wanneer de cellen zijn verstoken van glucose, zal je lichaam automatisch naar meer bronnen van energie zoeken. Vandaar de aanhoudende honger.
Bovendien neemt meer eten het hongergevoel niet weg bij mensen met diabetes. Dit zal de bloedsuikerspiegel alleen maar verhogen. Meer eten kan het probleem dus verergeren. Raadpleeg je huisarts wanneer je hongergevoel maar niet weggaat.
Los van diabetes kan het niet verzadigt raken na een maaltijd ook een indicator zijn van andere gezondheidsproblemen. Depressie en stress zijn goede voorbeelden hiervan.
4. Wonden helen langzamer
Snij- en schaafwonden genezen heel langzaam in een diabetisch persoon in vergelijking met een persoon die deze aandoening niet heeft.
Een hoge bloedsuikerspiegel verhardt de bloedvaten, waardoor ze smaller worden. Hierdoor wordt er minder bloed en zuurstof naar een gewond gebied vervoerd. Het gevolg: je wonden genezen langzamer.
Afgezien van trage genezing, kan de wond zich ontwikkelen tot een ettergezwel of geïnfecteerd raken. Daarom moet je heel goed letten op wonden. Raadpleeg je arts als je merkt dat je wond niet geneest of geïnfecteerd raakt.
5. Verhoogde kans op infecties
Een hoge bloedsuikerspiegel maakt mensen gevoeliger voor verschillende soorten infecties. De meest voorkomende plaatsen van infectie bij patiënten met diabetes zijn de huid en urinewegen. De grote veroorzaker hiervan is een verzwakt immuunsysteem.
Een studie uit het jaar 2012, gepubliceerd in het Indian Journal of Endocrinology and Metabolism, meldt dat besmettelijke ziekten vaker voorkomen bij mensen met diabetes.
Volgens deze studie kan een hyperglykemische omgeving de virulentie van sommige pathogenen verhogen. Dit maakt je gevoeliger voor infecties.
Als je vaker last hebt van lastige infecties, is het belangrijk om je te laten testen op diabetes. Een eenvoudige bloedtest is voldoende.
6. Onverklaarbaar gewichtsverlies
Alhoewel obesitas een risicofactor voor diabetes is, kan moeiteloze gewichtsverlies een teken zijn van de ziekte. Gewichtsverlies bij dergelijke gevallen gebeurt hoofdzakelijk om twee redenen:
- overtollig waterverlies in het lichaam als gevolg van frequent urineren
- en het lichaam is niet in staat om calorieën te absorberen uit de suiker in het bloed.
Bovendien dwingt onvoldoende insuline het lichaam om eiwit uit de spieren af te breken als een alternatieve bron van energie. Dit zal leiden tot een daling in lichaamsgewicht.
In zowel Diabetes Type 1 en Type 2 is een van de eerste tekenen drastische gewichtsverlies.
Snelle, onverklaarbaar gewichtsverlies is niet gezond en vergt nader onderzoek. Zorg er daarom voor dat je meteen naar de arts gaat.
7. Aanhoudende vermoeidheid en zwakte
Vermoeidheid is een van de meest voorkomende diabetes symptomen. De aanhoudende vermoeidheid kan zo erg zijn dat het invloed heeft op vrijwel alle aspecten van je leven.
Een hoge bloedsuikerspiegel stelt het lichaam niet in staat om goed te reageren op insuline. Bovendien kunnen je cellen de glucose niet absorberen. Dit alles leidt tot vermoeidheid en zwakte. Deze vermoeidheid kan je niet verhelpen met een gezond dieet en voldoende slaap.
Een ander reden voor de vermoeidheid en zwakte is slechte bloedcirculatie. De cellen krijgen niet de benodigde zuurstof en voedingsstoffen om je lichaam van energie te voorzien. Daarnaast veroorzaakt een te hoge bloedsuiker ontstekingen; en ontstekingen zijn een echte boosdoener wanneer het om vermoeidheid gaat.
Een in 2014 gepubliceerde studie in Diabetes Care meldt dat chronische vermoeidheid veel voorkomt bij personen die lijden aan Diabetes Type 1.
Heb je last van aanhoudende vermoeidheid? Dan is het slim om dit met je huisarts te bespreken. Laat je arts diabetes of andere ernstige gezondheidsaandoeningen uitsluiten.
8. Tintelingen en gevoelloosheid
Tintelingen en gevoelloosheid in de handen, vingers, benen en voeten zijn ook tekenen van diabetes. Door de hoge bloedsuikerspiegel wordt de bloedtoevoer naar de ledematen beperkt. Hierdoor functioneren de aangetaste zenuwen minder goed. Het probleem kan zich zodanig verergeren dat het de kwaliteit van je leven kan beïnvloeden.
De kans op het ontstaan én op verergering van de schade aan de zenuwen neemt toe naarmate de diabetes langer bestaat en slechter geregeld is. Goede glucosewaarden en een gezonde leefstijl verlagen de kans op het ontstaan en op uitbreiding van zenuwschade. De klachten kunnen verminderen met zo normaal mogelijke glucosewaarden en door het gebruik van diverse medicijnen en therapieën.
9. Droge huid of jeukende huid
Zoals eerder aangehaald veroorzaakt diabetes een slechte bloedsomloop vanwege het versmallen van de bloedvaten. Hierdoor kunnen de zweetklieren minder goed functioneren, wat op zijn beurt leidt tot extreem droge huid. Een droge huid gaat namelijk jeuken. Dit wordt veroorzaakt door een infectie. Droge huid of slechte bloedsomloop treft vooral de benen en voeten.
Diabetes kan zelfs leiden tot donkere vlekken in de plooien van de huid rond de oksels, nek en liesstreek. Frequent urineren en de voortdurende staat van dorst zullen ook bijdragen aan een droge en jeukende huid.
Als je huid nog steeds droog aan voelt ondanks het gebruik van hydraterende crèmes en lotions, dan kan je het beste de arts raadplegen. Die kan de onderliggende oorzaak met je vaststellen.
10. Oogklachten, zoals wazig zien, dubbel zien of slecht zien
Wazig zien, moeite hebben bij het concentreren of niet meer in staat zijn om fijne details te zien, is een van de symptomen van diabetes. Een hoge bloedsuikerspiegel leidt tot veranderingen in de vochtbalans van het lichaam. Op zijn beurt zorgt dit ervoor dat de ooglenzen in je ogen zwellen. Hierdoor verandert de gezichtsscherpte. Dit is niet ernstig maar wel lastig. Zodra de bloedsuikerspiegel weer normaal is, zal dit probleem zich niet meer voordoen.
Hoewel wazig zien een teken van diabetes kan zijn, kan het ook een symptoom zijn van andere veel voorkomende aandoeningen zoals, glaucoom, droge ogen, bijziendheid, lage bloeddruk, een ooginfectie en zelfs een soort van oogletsel. Het is belangrijk om eventuele problemen met het gezichtsvermogen te laten evalueren door een specialist.