Ga naar de inhoud

RSI: Repetitive strain injury

RSI

Smartphone en tablet zorgen voor nieuwe stroom van RSI-klachten

Een muisarm was nog niet zo lang geleden de populaire benaming voor Repetitive strain injury (RSI). Tegenwoordig wordt vooral gesproken over een tablet-nek en een smartphone-pols. Het toenemende gebruik van touchscreens zorgt immers voor een nieuwe golf van RSI-klachten. Niet alleen onder jongeren.

Uit een onderzoek van SeniorWeb blijkt, dat 14 procent van de ouderen wel eens klachten heeft als gevolg van het gebruik van mobiele apparaten. Van de vijftigplussers bezit inmiddels 40% een smartphone en bijna 60% een tablet. Omdat deze gadgets – in tegenstelling tot een desktop computer – overal mee naartoe genomen kunnen worden, worden ze vaak en intensief gebruikt.

Wat is RSI nu precies?

IMG 1623De letters RSI staan voor Repetitive Strain Injury. Deze blessures aan handen, polsen, armen, schouders en/of nek ontstaan door het steeds herhalen van kleine bewegingen. Daardoor moeten de spieren van de schouders en armen continu aangespannen worden.

Door overbelasting wordt de doorbloeding minder en gaan de spieren pijn doen. Als deze verschijnselen genegeerd worden, kunnen er pijnlijke ontstekingen ontstaan of zenuwen bekneld raken.

Hoewel computers en mobiele gadgets tegenwoordig de meeste klachten veroorzaken, is RSI geen nieuwe aandoening. Het bestaat al eeuwen en is vooral bekend als een beroepsziekte. Musici, postsorteerders, caissières en lopende bandmedewerkers bijvoorbeeld voeren steeds dezelfde handeling uit.

Zij hebben altijd al een grote kans gehad om RSI te krijgen. RSI is een verzamelnaam voor een aantal aandoeningen. Artsen spreken dan ook liever over tenniselleboog, muisarm of carpaal tunnelsyndroom. Dan weet je precies de plek waar het probleem zich voordoet. Aan deze lijst kan dus nu ook tablet-nek, smartphone-pols, gameboy-rug en zelfs WhatsApp-duim worden toegevoegd.

Artsen noemen RSI tegenwoordig liever CANS. Dit staat voor ‘Complaints of Arm, Neck and/or Shoulder’, dus arm-, nek- en/of schouderklachten. In dit artikel houden wij nog even de meer ingeburgerde benaming RSI aan.

Wat zijn de symptomen van RSI?

Deze aandoening ontwikkelt zich in drie stappen. Het begint met pijn en vermoeidheid in de spieren en gewrichten die de herhaalde bewegingen uitvoeren. Deze klachten verdwijnen na een periode van rust.

In de tweede fase blijven de pijn en vermoeidheid ook na een langere rustperiode aanhouden. Dit kan gepaard gaan met tintelingen, een slap gevoel en krachtverlies. Dit is het moment om snel een afspraak met de huisarts te maken.

In het derde stadium ontstaan ernstige klachten. De pijn blijft dag en nacht aanwezig. Ledematen kunnen opzwellen, kraken, tintelen, stijf worden en zelfs ‘dood’ aanvoelen. Het door RSI aangetaste gewricht kan nauwelijks nog gebruikt worden. Zelfs het oppakken van een glas water kan al zeer pijnlijk zijn.

Alleen dit allerlaatste stadium wordt officieel RSI genoemd.

Hoe wordt de diagnose RSI gesteld?

Er zijn geen specifieke testen om RSI te kunnen vaststellen. Niet iedere klacht in de schouder, nek of arm hoeft RSI te zijn. De pijn in de spieren en gewrichten kan ook door andere aandoeningen worden veroorzaakt, zoals bijvoorbeeld een slijmbeursontsteking, frozen shoulder, artrose of reumatoïde artritis.

De aanwezigheid van andere aandoeningen zal eerst uitgesloten moeten worden. Is dit het geval, dan worden de klachten vrijwel zeker door RSI veroorzaakt.

Hoe wordt RSI behandeld?

Helaas bestaat er nog geen specifieke behandeling voor RSI. In ieder geval is het belangrijk om te blijven bewegen. Tegelijk moet u proberen om geen bewegingen te maken die pijn veroorzaken of de pijn in stand houden. De arts zal u bijna nooit adviseren om geen muis, smartphone of tablet meer aan te raken. Hij zal u eerder aanraden om het gebruik daarvan te doseren. Een behandeling door de fysiotherapeut kan helpen om de klachten te verminderen.

Hij achterhaalt samen met u de oorzaak van de klachten. Hij besteedt aandacht aan een goede lichaamshouding en planning van de dagelijkse activiteiten. Met oefeningen wordt gewerkt aan het herstel van de spierbalans, het vermogen om bewust te ontspannen en efficiënt te bewegen. Een ergonomisch advies van een bedrijfsarts kan helpen om de werkomstandigheden te verbeteren.

Als de RSI-klachten toenemen, kan de arts paracetamol voorschrijven. Als dit onvoldoende is, krijgt u een recept voor een ontstekingsremmer. U kunt ook de natuurlijke ontstekingsremmers vloeibare Groenlipmossel, Curcumine of het supplement Proflexen eens proberen.

Hoe voorkom ik RSI?

Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Deze vijf tips kunnen u wellicht helpen om uw spieren en gewrichten vrij van RSI te houden:

  1. Het inlassen van piepkleine pauzes tijdens het werken of tijdens het bedienen van een touchscreen is de meest efficiënte methode om RSI te voorkomen. Laat regelmatig de handen in de schoot vallen, laat ze daar 30 seconden rusten en ga daarna weer door. In deze halve minuut wordt de spierspanning verlaagd en de doorbloeding hersteld.
  2. Om het half uur even opstaan en je lichaam flink bewegen doet wonderen. Loop even heen en weer op de gang, maak een paar kniebuigingen of doe wat rek- en strekoefeningen. Nog beter is om een stevige wandeling van 5 of 10 minuten te maken.
  3. Wie achter de computer werkt heeft de neiging om verkeerd adem te halen. Het gaat meestal om een ademhaling hoog in de borst zonder de buik te bewegen. Deze manier van ademen verergert de spanningsklachten in de nek en schouders. Neem daarom regelmatig een ‘adempauze’. Adem 1 minuut langzaam en ontspannen in en uit. Zorg voor een ‘lage’ ademhaling met de buik.
  4. De knipperfrequentie van de oogleden nemen tijdens het werken achter een beeldscherm of touchscreen met 75% af. Daardoor worden de ogen droog en gaan branderig aanvoelen. Knipper daarom regelmatig met je ogen. Bijvoorbeeld steeds als je met de muis klikt of tijdens de ingelaste minipauzes van 30 seconden.
  5. Zit u veel achter de computer of bent u intensief met uw smartphone of tablet bezig? Het is dan goed om toch regelmatig van het beeldscherm weg te lopen of de smartphones of tablet even opzij te leggen. Ga even iets compleet anders doen: stofzuigen, de hond uitlaten of boodschappen doen.