Het belangrijkste symptoom van vitamine K-tekort is overmatig bloeden. Aandoeningen die een tekort kunnen veroorzaken zijn onder meer coeliakie en cystische fibrose. Vitamine K-supplementen kunnen helpen.
Vitamine K is belangrijk voor de bloedstolling en de gezondheid van de botten. Volgens het Office of Dietary Supplements (ODS) is vitamine K-tekort uiterst zeldzaam in de Verenigde Staten. De meeste mensen krijgen voldoende vitamine K binnen via hun voeding.
Vitamine K deficiëntie kan echter ook bij pasgeborenen voorkomen. Het is belangrijk dat mensen die bloedverdunners gebruiken, zoals warfarine, elke dag dezelfde hoeveelheid vitamine K innemen.
In dit artikel zullen we kijken naar de functie van vitamine K in het lichaam en de symptomen en behandelingen voor een tekort aan deze vitamine.
Wat is Vitamine K?
Vitamine K komt in twee vormen voor.
- Vitamine K1 of fylloquinon komt voor in groene bladgroenten zoals spinazie en boerenkool.
- Vitamine K2, of menaquinon, wordt aangetroffen in dierlijke producten zoals boter en eierdooiers, en in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals kefir.
Een deel van deze vitamine wordt ook in de darmen geproduceerd. Vitamine K1 en vitamine K2 produceren beide eiwitten die de bloedstolling helpen. Bloedstolling of coagulatie voorkomt overmatige interne en externe bloedingen.
Mensen met een tekort aan vitamine K zorgen ervoor dat hun lichaam niet genoeg van deze eiwitten kan produceren, wat het risico op overmatig bloeden vergroot.
De meeste volwassenen krijgen voldoende vitamine K uit het voedsel dat ze eten en uit wat hun lichaam van nature produceert.
Bepaalde medicijnen en medische aandoeningen kunnen de productie van vitamine K verminderen en de opname ervan remmen, wat bij volwassenen kan leiden tot vitamine K-tekort.
Vitamine K-tekort komt vaker voor bij zuigelingen. Wanneer dit gebeurt, wordt dit vitamine K-tekortbloeding of VKDB genoemd.
Oorzaken en Risicofactoren
Volwassenen lopen een verhoogd risico op vitamine K tekort en gerelateerde symptomen als zij:
- Bloedverdunners of bloedverdunners gebruiken. Deze voorkomen bloedstolsels, maar remmen de activering van vitamine K.
- Gebruik van antibiotica die de productie en absorptie van vitamine K verstoren.
- U krijgt niet voldoende vitamine K uit uw dieet.
- Gebruik van zeer hoge doses vitamine A of E.
Sommige medische aandoeningen kunnen de kans op een vitamine tekort vergroten, zoals medische aandoeningen die het vermogen van het lichaam om vet te absorberen verminderen. Dit wordt vetmalabsorptie genoemd.
Symptomen geassocieerd met malabsorptie van vet zijn onder meer:
- Coeliakie
- Taaislijmziekte
- Aandoeningen van de darmen of galwegen (lever, galblaas, galwegen)
- Net als bij bariatrische chirurgie wordt een deel van de darm verwijderd.
Er zijn verschillende redenen waarom pasgeborenen vatbaar zijn voor vitamine K tekort:
- Moedermelk bevat heel weinig vitamine K.
- Vitamine K wordt niet goed doorgegeven van de placenta naar de baby.
- De lever van een pasgeborene kan vitamine K niet efficiënt gebruiken.
- De darmen van een pasgeborene kunnen de eerste levensdagen geen vitamine K2 aanmaken.
Dagelijkse inname en bronnen van vitamine K
ODS raadt volwassenen aan elke dag de volgende hoeveelheden vitamine K te consumeren:
- 120 mcg voor mannen
- 90 mcg voor vrouwen
Voedingsmiddelen met een hoog vitamine K-gehalte zijn onder meer:
- Groene groenten zoals spinazie, boerenkool, sla en broccoli
- Plantaardige olie
- Fruit zoals bosbessen en vijgen
- Vlees inclusief lever
- kaas
- ei
- Kikkererwt
- soja
- Groene thee
U kunt ook vitamine K-supplementen nemen. Deze kunnen de effecten van bestaande medicijnen verstoren, dus u kunt het beste uw arts raadplegen voordat u deze inneemt.
Symptomen
Er zijn verschillende symptomen geassocieerd met vitamine K-tekort. Het meest voorkomende symptoom is overmatig bloeden. Overmatig bloeden wordt mogelijk niet meteen opgemerkt, omdat het alleen optreedt als u uzelf snijdt.
Andere tekenen van overmatig bloeden zijn onder meer:
- Gemakkelijk blauwe plekken krijgen
- Klein bloedstolsel onder de nagel
- Bloeding uit de slijmvliezen die delen van het lichaam bedekken
- Donkere, teerachtige of bloederige ontlasting
- Bij het zoeken naar tekenen van vitamine K-tekort bij pasgeborenen en zuigelingen zoeken artsen ook naar vitamine K-tekort:
- Bloeding op de plek waar de navelstreng is doorgeknipt
- Bloedingen uit de huid, neus, maag-darmkanaal of andere gebieden
- Bloeding uit de penis wanneer een baby wordt besneden
- Plotselinge bloeding in de hersenen. Het wordt als ernstig en mogelijk levensbedreigend beschouwd.
Diagnose
Om vitamine K-tekort te diagnosticeren, zal uw arts vragen stellen over uw medische geschiedenis om te bepalen of u risicofactoren heeft.
Uw arts kan een stollingstest uitvoeren, een zogenaamde protrombinetijd- of PT-test. Er wordt een klein bloedmonster genomen, er wordt een chemische stof aan toegevoegd en de tijd die het bloed nodig heeft om te stollen wordt gemeten.
Normaal gesproken duurt het 11 tot 13,5 seconden voordat het bloed stolt. Als het langdurig aanhoudt, kan dit duiden op een vitamine k deficiëntie.
Mogelijk moet u voedingsmiddelen met een hoog vitamine K-gehalte vermijden voordat u deze bloedtest doet.
Behandeling
Voor mensen met een vitamine K-tekort geven artsen een vitamine K-supplement genaamd fytonadion.
Supplementen worden meestal oraal ingenomen, maar injecties zijn ook beschikbaar als uw lichaam moeite heeft om supplementen oraal op te nemen.
De dosering is afhankelijk van de leeftijd en gezondheid van een persoon. De gebruikelijke dosis fytonadion voor volwassenen is 1 tot 10 mg met mogelijke aanvullende doses na 12 uur.
Uw arts zal ook controleren of u anticoagulantia gebruikt, die een wisselwerking kunnen hebben met vitamine K.
Vitamine K en pasgeborenen
Vitamine K die bij de geboorte wordt gegeven, meestal in de vorm van een injectie, kan vitamine K-tekort bij pasgeborenen voorkomen.
De American Academy of Pediatrics beveelt aan dat pasgeborenen bij de geboorte een enkele injectie van 0,5 tot 1 mg vitamine K1 krijgen.
Vitamine K-injecties zijn vooral belangrijk voor pasgeborenen. Risicofactoren voor vitamine K-tekort zijn onder meer:
- Vroegtijdige bevalling
- De moeder gebruikt medicijnen tegen epilepsie, anticoagulantia of tuberculose
- Pasgeborenen met vetopname als gevolg van maag-, darm- of leverziekte
- Neonaten die bij de geboorte geen vitamine K-injecties hebben gekregen.
Het is aan de ouders om te beslissen of ze hun baby een vitamine K-injectie geven. Experts raden deze injectie aan omdat het problemen zoals intracraniale bloedingen, hersenbeschadiging en kindersterfte kan voorkomen.
spoedig
Kort Samengevat
Vitamine K-tekort komt bij volwassenen zeer zelden voor, omdat de meeste mensen voldoende vitamine K uit hun voeding halen. Als er een tekort optreedt en dit niet wordt behandeld, kan overmatig bloeden optreden.
Voor baby’s kan het geven van vitamine K bij de geboorte problemen zoals overmatig bloeden helpen voorkomen. Een dieet dat rijk is aan voedingsmiddelen die vitamine K bevatten, kan vitamine K tekort symptomen helpen voorkomen.