Een testosteron tekort kan leiden tot diverse klachten. Suppletie van het tekort met pleisters, injecties of gel kan klachten verminderen. Op deze pagina lees je over de mogelijkheden.
Testosteron tekort behandelen
Testosteron is een belangrijk geslachtshormoon dat invloed heeft op onder andere het libido, de spieropbouw en de botdichtheid. Naar mate een man ouder wordt, neemt zijn testosteronspiegel af. Geschat wordt dat 5 tot 7% van mannen tussen de 40 en 60 jaar een te lage testosteronspiegel heeft. Bij mannen van 60 tot 80 jaar is dat al 20% en boven de 80 jaar kampt 40% met een tekort aan testosteron. Door dit tekort aan te vullen (suppletie) kunnen de klachten worden verlicht, of zelfs helemaal worden verholpen.
Het consult
Een testosteron tekort kan door de huisarts worden vastgesteld. Na mondelinge bespreking van de klachten kan de huisarts aan de hand van een bloedtest het testosterongehalte van het bloed bepalen. Met een holle naald zal hiervoor een buisje bloed uit een ader in de arm worden afgenomen. Het bloed wordt vervolgens in het laboratorium geanalyseerd. Deze procedure moet twee keer worden uitgevoerd voor een betrouwbare meting. Als er sprake is van een testosteron tekort dan zal vaak een behandeling worden ingesteld. Gedurende de behandeling moet de patiënt minimaal eens per jaar worden gecontroleerd op complicaties. Hiertoe vindt onder andere bloed- en prostaatonderzoek plaats.
Behandeling van testosteron tekort
Testosteronsuppletie kan op drie manieren:
- Via een injectie (intramusculair)
- Via een tablet (oraal)
- Via een gel (transdermaal)
Testosteronsuppletie via injectie
In olie opgeloste testosteron wordt door een arts in een spier van de patiënt gespoten. Deze methode wordt afgeraden. Onderzoek heeft uitgewezen dat direct na de injectie de testosteronspiegel sterk stijgt, maar na 10 tot 14 dagen onder het acceptabele niveau daalt. Deze behandeling kan ook erg pijnlijk zijn voor de spier waarin wordt geïnjecteerd.
Testosteronsuppletie via tabletten
Preparaten van het merk Andriol® worden soms voorgeschreven. Deze tabletten zijn uitsluitend op recept verkrijgbaar en moeten 3 tot 6 keer per dag worden geslikt. Ook deze methode is niet optimaal, omdat het testosteron in de darm snel wordt afgebroken. Daardoor neemt het lichaam het testosteron niet goed op en ontstaan er schommelingen in de testosteronspiegel.
Zie ook: Testolan Ervaringen
Testosteronsuppletie via gel
De gel met testosteron dient ’s ochtends op de buik of op de binnenkant van de bovenarm te worden aangebracht. Na 10 minuten is de gel droog en kan deze worden bedekt met een kledingstuk. Via de huid vindt er gedurende de dag een geleidelijke afgifte van testosteron plaats. De testosteronspiegel schommelt hierdoor nauwelijks. Daarom wordt deze methode gezien als de meest geschikte manier om een testosteron tekort te behandelen. Androgel® is de merknaam waaronder de gel beschikbaar is in Nederland. Deze gel is uitsluitend op recept verkrijgbaar.
Risico’s en complicaties van testosteronsuppletie
Testosteronpreparaten mogen niet worden gebruikt bij prostaatkanker, of een verhoogd risico daarop.
Risico’s algemeen:
- Vergrote prostaat
- Verhoogde bloeddruk
- Verhoogde aanmaak van rode bloedcellen
Het aanbrengen van gel op de huid brengt specifieke risico’s met zich mee. Als andere personen in contact komen met het ingesmeerde huidoppervlak kunnen zij symptomen ontwikkelen die passen bij een verhoogd testosterongehalte. Zo kunnen vrouwen en kinderen meer lichaamsbeharing en een zwaardere stem ontwikkelen. Kinderen kunnen ook vervroegd in de puberteit komen en de menstruatiecyclus van vrouwen kan verstoord raken.
Het resultaat
Een groter gevoel van welbevinden, sterkere spieren, minder vetopslag, vergrote botdichtheid, lager cholesterol, verbeterde geheugencapaciteit en concentratievermogen, verhoogde kwaliteit van nachtrust, afname van depressieve klachten.
Dit zijn effecten die zijn aangetoond in kortdurende studies. Langdurige follow-up studies ontbreken echter.