Schrik jij weleens van de hoeveelheid blauwe plekken die je soms op je lijf ontdekt? Terwijl je er toch echt van overtuigd bent dat je niets wilds hebt gedaan? Blauwe plekken ontstaan bij de een sneller dan bij de ander. Hoe komt dit en wat kun je doen om blauwe plekken te voorkomen of verminderen? Dat lees je in deze blogpost.
Wat is een blauwe plek?
Een blauwe plek met typische kleurveranderingen van de huid.
Een blauwe plek is het gevolg van een beschadigd bloedvat.
Een bloedvat kan beschadigd raken door een harde stoot of klap. Bij zo’n beschadiging lekt er bloed uit het bloedvat, met een bloeduitstorting tot gevolg.
De bloeduitstorting zorgt voor het ontstaan van plekken op de huid die eerst rood zijn en daarna blauw worden.
Op het moment dat je lichaam het gelekte bloed gaat opruimen, wordt de blauwe plek groen en daarna geel. Naar verloop van tijd verdwijnt de plek weer.
Oorzaken van spontane blauwe plekken zonder stoten
Bijna iedereen krijgt blauwe plekken na een harde stoot of klap, echter krijgen sommige mensen ze snel en vrijwel spontaan. In dat geval is er een kans aanwezig dat er iets anders aan de hand is.
De volgende factoren en ziektes beïnvloeden het ontstaan van blauwe plekken:
Blauwe plekken als gevolg van zwakke bloedvaten
Het is genetisch bepaald of je sterke bloedvaten hebt of niet. Als je sterke bloedvaten hebt, heb je een hardere stoot nodig om je bloedvaten te laten springen. Zwakke bloedvaten kunnen bij een veel zachtere stoot al zorgen voor blauwe plekken. Naast een genetische aanleg speelt ook je leeftijd een rol: Oudere mensen hebben vaak zwakkere bloevaten en daardoor meer blauwe plekken.
Blauwe plekken als gevolg van een afwijking in de bloedstolling
Als je veel bloedplaatjes in je lichaam hebt, zal je bloed sneller en beter stollen. Dit voorkomt de vorming van een blauwe plek. Mannen hebben meer bloedplaatjes dan vrouwen, hetgeen de reden is dat vrouwen sneller last hebben van blauwe plekken.
Als er een verstoring in het bloedstollingproces zit, dan kunnen wonden te lang blijven bloeden. Ook ontstaan er dan makkelijk onderhuidse bloeduitstortingen, oftewel blauwe plekken. Er zijn diverse afwijkingen in de bloedstolling mogelijk. Vaak zijn het kleine en relatief onschuldige afwijkingen. Maar de bloedstolling kan ook verstoord zijn door ernstigere ziektes, zoals hemofilie.
Blauwe plekken door een traag werkende schildklier
Bij een traag werkende schildklier worden er te weinig schildklierhormonen aangemaakt. De oorzaak hiervan kan in de schildklier zelf liggen of in de hypofyse of hypothalamus (in de hersenen). Symptomen bij een langzaam werkende schildklier zijn:
- gewichtstoename
- vermoeidheid
- duizeligheid
- benauwdheid
- een opgeblazen gevoel
- snel blauwe plekken krijgen
Lees ook: Thyrolin
Blauwe plekken als gevolg van een bindweefselafwijking
Het onderhuidse bindweefsel geeft steun aan organen. Het werkt als een schokdemper en beschermt alle gevoelige onderdelen tegen ernstig letsel. Bij een bindweefselafwijking is de huid erg gevoelig en raakt deze gemakkelijk beschadigd. Het duurt hierdoor langer voordat wonen helen. Daarnaast ontstaan blauwe plekken heel snel en vrijwel spontaan.
Blauwe plekken als gevolg van aplastische anemie (bloedarmoede)
Aplastische anemie is een speciale vorm van bloedarmoede. Hierbij is er niet alleen een tekort aan rode bloedcellen, maar ook aan witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Een tekort aan rode bloedcellen zorgt ervoor dat het bloed minder zuurstof en voedingsstoffen kan vervoeren. Een tekort aan witte bloedcellen maakt je vatbaarder voor infecties. Een tekort aan bloedplaatjes verstoort de bloedstolling, hetgeen kan leiden tot blauwe plekken.
Blauwe plekken door een chronische leveraandoening
De lever is een orgaan dat we niet kunnen missen. Het zorgt ervoor dat belangrijke voedingsstoffen worden opgenomen en dat de giftige stoffen en afvalstoffen worden uitgeschakeld. Op het moment dat de lever door een aandoening niet meer zijn functie kan uitoefenen, is de enige oplossing een levertransplantatie.
Bij iedere chronische leveraandoening kun je last krijgen van de volgende symptomen:
- buikpijn
- geelzucht
- misselijkheid en overgeven
- verminderde eetlust
- vermagering
- erge vermoeidheid
- blauwe plekken
Blauwe plekken door een vitaminetekort
Vitamine C is van groot belang in ons voedingspatroon. Bij een tekort aan vitamine C kunnen er bloedingen in de slijmvliezen, huid en spieren in ons lichaam ontstaan die blauwe plekken veroorzaken.
Ook vitamine B12 is belangrijk. Bij een vitamine B12 tekort kun je last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid. Ook een pijnlijke, branderige tong, diarree en gewichtsverlies zijn symptomen. Tot slot kun je door de bijkomende bloedarmoede snel last krijgen van blauwe plekken.
Vitamine K is heel belangrijk voor de bloedstolling en de botstofwisseling. Een tekort hieraan leidt tot een tragere bloedstolling en kan dus bloedingen en blauwe plekken tot gevolg hebben. Een vitamine K tekort komt gelukkig niet snel voor. De kans is het grootst bij pasgeboren baby’s en volwassenen die langdurig antibiotica gebruiken of chronische diarree hebben.
Blauwe plekken door medicijngebruik
Sommige medicijnen hebben invloed op je bloed. Bepaalde medicijnen beïnvloeden de dikte van het bloed en de aanmaak van bloedplaatjes. Dit heeft gevolgen voor de bloedstolling en het ontstaan van blauwe plekken.
Er zijn diverse medicijnen die de kans op het ontstaan van blauwe plekken verhogen. De bekendste zijn bloedverdunners, die aan mensen met een verhoogde kans op trombose worden voorgeschreven. Ook aspirines hebben hetzelfde effect als je ze dagelijks slikt.
Andere medicijnen die kunnen zorgen voor een verhoogde kans op blauwe plekken zijn:
- bloeddrukverlagers
- anti-epileptica
- ontstekingsremmende pijnstillers
- lithium
- antidepressiva
- crèmes tegen huidaandoeningen
Blauwe plekken als symptoom bij Leukemie (zeldzaam)
Leukemie, oftewel bloedkanker, is een ernstige en soms levensbedreigende ziekte. Er zijn verschillende vormen van leukemie, het belangrijkste onderscheid zit in acute leukemie en chronische leukemie.
Bij acute leukemie rijpen de bloedcellen niet goed uit. Onrijpe cellen sterven niet af en daarom vindt er in korte tijd een ophoping van onrijpe bloedcellen plaats. Door het gebrek aan rijpe witte bloedcellen krijgt de patiënt snel last van klachten; al binnen enkele weken.
Bij chronische leukemie rijpen de cellen nog wel goed uit. Het proces gaat dus veel trager en klachten treden dan ook veel later op.
In het ernstigste geval zijn blauwe plekken het gevolg van de ziekte leukemie. Gelukkig komt dit niet vaak voor.
Symptomen van Leukemie zijn:
- Bleekheid
- Bloed in de ontlasting
- Heftige keelpijn
- Infecties
- Onverklaarbare jeuk
- Langdurige koorts en vermoeidheid
- Opgezwollen lymfeklieren
- Zweertjes in de mond
- Bloedingen in de neus of het tandvlees
- Spontane bloedingen en blauwe plekken
Blauwe plekken voorkomen en behandelen
Het beste wat je kunt doen om blauwe plekken te voorkomen is natuurlijk voorzichtig zijn. Dat betekent onder andere dat je moet proberen om je huid zo min mogelijk te stoten aan voorwerpen. Mocht dit niet lukken omdat je een bepaalde sport of werk beoefent, dan moet je andere maatregelen treffen.
Voordat je zelf maatregelen treft om je blauwe plekken te behandelen kan het verstandig zijn om langs je huisarts te gaan. Hoewel er meestal geen sprake is van een (ernstige) afwijking, bestaat er altijd een kleine kans dat dit wel zo is. Je huisarts kan je in zo’n geval doorverwijzen zodat je de juiste behandeling kunt ondergaan.
Is er niets aan de hand, maar heb je naar eigen zin toch te veel last van blauwe plekken? Dan kun je de hieronder genoemde zaken proberen.
Blauwe plekken voorkomen door voldoende vitamines tot je te nemen
Zorg ervoor dat je voldoende vitamine C, B12 en K binnenkrijgt. Vaak kan dit al met een goede multivitamine. Overleg met je apotheker of huisarts over het te kiezen supplement.
Blauwe plekken verminderen met zalfjes
Er bestaan verschillende zalfjes tegen blauwe plekken. Deze verlichten de pijn van een blauwe plek en kunnen de blauwe plek zelf ook doen verminderen.
Blauwe plekken verminderen met kou en warmte
Als je je gestoten hebt, helpt het om direct wat ijs op de plek te leggen. De kou van het ijs zal de bloedtoevoer doen afnemen zodat de blauwe plek minder groot wordt. Daarnaast verlicht het de pijn, zwelling en roodheid.
Ook warmte kan een blauwe plek doen verminderen. Een dag nadat je je gestoot hebt, kun je met warmte je blauwe plek sneller laten wegtrekken. Dit kun je bijvoorbeeld met warme kompressen doen.
Tot Slot
Blauwe plekken lijken in eerste instantie iets onschuldigs en meestal zijn ze dat gelukkig ook. Maar zoals je in dit artikel hebt kunnen lezen kunnen blauwe plekken ook een symptoom zijn van een ernstiger onderliggend probleem. Daarom is het altijd te adviseren om je huisarts te raadplegen wanneer je erg veel last hebt van (spontane) blauwe plekken.